Posted in Երկրաչափություն

Երկրաչափություն հավելյալ խնդիրներ

15) Ապացուցեք, որ եթե շեղանկյան մի անկյունը ուղիղ է, ապա այդ շեղանկյունը քառակուսի է:

16) Քառակուսի՞ է արդյոք քառանկյունը, եթե նրա անկյունագծերը՝

ա) հավասար են և փոխուղղահայաց,

բ) փոխուղղահայաց են և ունեն ընդհանուր միջնակետ,

գ) հավասար են, փոխուղղահայաց են և ունեն ընդհանուր միջնակետ:

17) Ուղղանկյուն եռանկյան ուղիղ անկյան կիսորդի և ներքնաձիգի հատման կետով տարված են էջերին զուգահեռ ուղիղներ: Ապացուցեք, որ առաջացած քառանկյունը քառակուսի է:

Այն ունի հավասար կողմեր, և բոլոր կողմերը 90o են։

Posted in Երկրաչափություն

Երկրաչափություն տնային աշխատանք

7)Ապացուցեք, որ այն զուգահեռագիծը, որի անկյուններից մեկը ուղիղ է, ուղղանկյուն է:

8)Ապացուցեք, որ եթե քառանկյան բոլոր անկյունները ուղիղ են, ապա քառանկյունը ուղղանկյուն է:

9)Ապացուցեք, որ եթե զուգահեռագծի բոլոր անկյունները հավասար են, ապա այն ուղղանկյուն է:

10)ABCD ուղղանկյան անկյունագծերը հատվում են O կետում, E-ն AB կողմի միջնակետն է, <BAC=500: Գտեք <AOE-ն:

11) Ուղղանկյան անկյունագծերի հատման կետի հեռավորությունը մեծ կողմից 4սմ է, իսկ փոքր կողմից՝ 6սմ: Գտեք ուղղանկյան պարագիծը:

4+4+6+6=20սմ
20*2=40սմ

12) Գտեք ABCD շեղանկյան պարագիծը, եթե <B=600, AC=10,5սմ:

13) Գտեք այն անկյունները, որոնք կազմում են շեղանկյան անկյունագծերը նրա կողմի հետ, եթե հայտնի է, որ շեղանկյան անկյուններից մեկը 450 է:

14) Շեղանկյան գագաթներից մեկով նրա հանդիպակաց անկյունը կազմող կողմերին տարված ուղղահայացները կազմում են 300-ի անկյուն, ընդ որում՝ դրանցից յուրաքանչյուրի երկարությունը 5 սմ է: Գտեք շեղանկյան կողմը:

Posted in Երկրաչափություն

Երկրաչափություն դասարանական աշխատանք

1) ABCD ուղղանկյան անկյունագծերը հատվում են O կետում: <COD=600, CD=10սմ: Գտեք ուղղանկյան անկյունագծերը:

2) Գտեք ABCD ուղղանկյան պարագիծը, եթե A անկյան կիսորդը տրոհում է՝

ա) BC կողմը 45,6սմ և 7,85սմ երկարությամբ հատվածների,

AB=45,6սմ

BO=45,6սմ

OC=7,85սմ

CD=45,6սմ

AD=53,45սմ

PABCD=AB+BC+CD+AD

P=122,6սմ

բ) DC կողմը 2,7դմ և 4,5դմ երկարությամբ հատվածների:

AD=2,7սմ

AB=7.2դմ

DO=2.7դմ

OC=4.5դմ

BC=2.7դմ

P=19.8դմ

3) Շեղանկյան անկյունագծերից մեկը հավասար է կողմին: Գտեք՝

ա) շեղանկյան անկյունները,
60, 120, 60, 120
բ) այն անկյունները, որոնք կազմում են շեղանկյան անկյունագծերը նրա կողմերի հետ:
60, 30, 60, 30

4) ABCD շեղանկյան մեջ <B=1200: Անկյունագծերը հատվում են O կետում: BC կողմը 10սմ է: Գտեք BD անկյուանգիծը:

10

5) Քառակուսու անկյունագծերի հատման կետից մինչև կողմերը եղած hեռավորությունների գումարը 20սմ է: Գտեք քառակուսու պարագիծը:

80 սմ

6) Քառակուսու պարագիծը 80սմ է: Որքա՞ն է քառակուսու անկյուանգծի միջնակետի հեռավորությունը նրա կողմից:

10 սմ

Posted in Երկրաչափություն

Երկրաչափություն տնային աշխատանք

1) ABC եռանկյան AB և AC կողմերի վրա համապատասխանաբար նշված են M և N կետերն այնպես, որ MN || BC: Գտնել

ա) AN:AC և AN:NC, եթե AM:AB=3:7;

AN:AC=3:7, AM:NC=3:4

բ) NC-ն, եթե AM=3սմ, AB=9սմ և AN=2սմ;

NC=4սմ

գ) AN, եթե AM:AB=2:3 և AC=15սմ;

AM:AB=6:9

դ) AN, եթե AM=2սմ, NC=8սմ և AN=MB: 

AN=4սմ

Առաջադրանքներ (լրացուցիչ)

2) Գրի՛ր տեղեկություններ Թալեսի և Թալեսի թեորեմի մասին:

Թալես Միլեթացի (հին հունարեն՝ Θαλῆς ὁ Μιλήσιος, մոտ մ. թ. ա. 625, Միլեթ – ոչ վաղ քան մ. թ. ա. 548 և ոչ ուշ քան մ. թ. ա. 545, Միլեթ), հին հույն փիլիսոփա, մաթեմատիկոս, տոմարագետ, աստղագետ, ճարտարապետ։ Թալեսը համարվում է հունական յոթ իմաստուններից մեկը։ Արիստոտելը նրան համարում է հույն առաջին փիլիսոփան։ Ընդունված է Թալեսին պատմականորեն համարել առաջին անհատը, ով զբաղվել է գիտական փիլիսոփայությամբ։ Հաճախ նրան անվանում են գիտության հայր[9][10]։ Թալեսը՝ որպես ժամանակակից գիտության նախակարապետ, բեկումնային քայլ է կատարել, երբ բնության առարկաներն ու երևույթները բացատրելիս առասպելաբանությանը դիմելու փոխարեն օգտագործել է բնագիտական տեսություններ ու վարկածներ։ Նա մատերիայի նախասկիզբ համարել է ջուրը: Ծնվել է Միլեթոս քաղաքում։ Թալեսը Միլեթյան դպրոցի առաջին փիլիսոփա-գիտնականն է, առաջին մաթեմատիկոսն ու բնագետը։ Նա եղել է իր ժամանակի ամենախոշոր մարդը, միաժամանակ զբաղվել է առևտրով, եղել է հայտնի վաճառական, քաղաքական խոշոր գործիչ, ճարտարապետ, աստղաբաշխ, ճանապարհորդել է զանազան քաղաքներ, դեպի Եգիպտոս, որտեղ զբաղվել է Նեղոսի հեղեղումների ուսումնասիրությամբ։ Վերադառնալով Միլեթոս իրեն նվիրում է գիտական զբաղմունքի մինչև խոր ծերություն։

3) ΔABC եռանկյան AB, BC և AC կողմերի վրա համապատասխանաբար վերցված L, M և N կետերն այնպես, որ LM || AC, MN || AB: Գտնել ALMN զուգահեռագծի կողմերը, եթե նրա պարագիծը18սմ, AC = 8սմ, АВ = 12սմ:

AL=5սմ
LM=4սմ
MN=5սմ
NA=4սմ

4) Ապացուցի՛ր Թալեսի թեորեմը:

Posted in Երկրաչափություն

Երկրաչափություն տնային աշխատանք

1) Եռանկյան կողմերը հավասար են 6սմ, 8սմ, 10սմ: Գտեք այն եռանկյան պարագիծը, որի կողմերը տրված եռանկյան միջին գծեր են:

6+8+10=24

24÷2=12

2) Ուռուցիկ քառանկյան անկյունագծերը հավասար են 12մ և 16մ: Գտեք այն քառանկյան կողմերը, որի գագաթները տրված քառանկյան կողմերի միջնակետերն են:

16+12=28

3) Նկարում EF||AC: Գտնել PBEF և PABC:

ABC = 25

BEF = 10

Առաջադրանքներ (լրացուցիչ)

4) Նկարում MN || AC: Գտնել PMBN և PABC:

ABC = 21

MBN = 10,5

5) Քառանկյան անկյունագծերը հավասար են m-ի և n-ի: Գտեք այն քառանկյան պարագիծը, որի գագաթները տրված քառանկյան կողմերի միջնակետերն են:

m+n

6) Ապացուցեք, որ ուռուցիկ քառանկյան կողմերի միջնակետերը զուգահեռագծի գագաթներ են:

Թեորեմ Եռանկյան միջին գիծը զուգահեռ է նրա կողմերից մեկին և հավասար այդ կողմի կեսին:

7) Ապացուցեք, որ եռանկյան գագաթները հավասարահեռ են նրա որևէ միջին գիծն ընդգրկող ուղղից:

Զուգահեռ ուղիղների միջև հեռավորությունն միշտ նույն է մնում։

Posted in Երկրաչափություն

Երկրաչափություն տնային աշխատանք

1) Զուգահեռագծի պարագիծը 48 սմ է: Գտեք զուգահեռագծի կողմերը, եթե՝

ա) կողմերից մեկը մյուսից մեծ է 3 սմ-ով,

2x + 2y = 48
y = x + 3
2x + 2(x+3) = 48
2x + 2x + 6 = 48
4x = 42
x = 10,5
y = 13,5

բ) կողմերից մեկը երկու անգամ մեծ է մյուսից:

48 ÷ 4 = 12
12 + 4 = 16
12 – 4 = 8
x = 8
y = 16

2) Զուգահեռագծի անկյուններից մեկը 40° է, գտեք մյուս անկյունները:

Եթե մի անկյունը 40° է, ապա մյուս անկյունն էլ է 40°: Այսպիսով`

360 – 80 = 180
180 ÷ 2 = 90
90 + 90 + 40 + 40 = 360
Պատ.` 90°, 90°, 40°, 40°.

3) Զուգահեռագծի անկյունագիծը երկու կից կողմերի հետ կազմում է համապատասխանաբար 25°-ի և 35°-ի անկյուններ: Գտեք զուգահեռագծի անկյունները:

25 + 35 = 60°
60 × 2 = 120°
360 – 120 = 240°
240 ÷ 2 = 120°
120 + 120 + 60 + 60 = 360°

Պատ.` 120°, 120°, 60°, 60°.

4) Գտեք զուգահեռագծի անկյունները, եթե դրանցից երկուսի գումարը 100°է:

130°, 130°, 50°, 50°.

Առաջադրանքներ (լրացուցիչ)

5) ABCD զուգահեռագծի պարագիծը 50 սմ է, <C=30°, իսկ CD ուղղին տարված BH ուղղահայացը 6,5 սմ: Գտեք զուգահեռագծի կողմերը:

19սմ, 19 սմ, 6սմ, 6սմ:

6) Գտեք ABCD զուգահեռագծի անկյունները, եթե՝

ա) <A=840

բ) <A-<B=550,

գ) <A+<C=1420

դ) <A=2<B:

7) ABCD զուգահեռագծի A անկյան կիսորդը K կետում հատում է BC կողմը: Գտեք այդ զուգահեռագծի պարագիծը, եթե BK=15 սմ, KC=9սմ:

8) MNPQ զուգահեռագծի մեջ տարված է MQ ուղղին ուղղահայաց՝ NH-ը, ընդ որում՝ H կետը գտնվում է MQ կողմի վրա: Գտեք զուգահեռագծի կողմերը և անկյունները, եթե հայտնի է, որ MH=3 սմ, HQ=5սմ, <MNH=300:

~~9) Ապացուցեք զուգահեռագծի հատկությունները:

Posted in Երկրաչափություն

Երկրաչափություն տնային աշխատանք

4) Գտեք ուռուցիկ քառանկյան անկյունները, եթե դրանցից մեկը մյուսից մեծ է համապատասխանաբար 10°-ով, 20°-ով և 30°-ով:

x + x – 10 + x – 20 + x – 30 = 360
4x – 60 = 360
4x = 420
420 ÷ 4 = 105
105 + 95 + 85 + 75 = 360

5) Գրեք ուռուցիկ քառանկյան անկյունները, եթե դրանք համեմատական են 1, 2, 4, 5 թվերին:

x + 2x + 4x + 5x = 12x
360 ÷ 12 = 30
30 × 1 + 30 × 2 + 30 × 4 + 30 × 5 = 360

7) Ապացուցեք, որ քառկյան անկյունների գումարը հավասար է 3600:

Ուռուցիկ քառանկյան յուրաքանչյուր անկյունագիծ քառանկյունը տրոհում է երկու եռանկյան: Ոչ ուռոցիկ քառանկյան անկյունագծերից մեկը ևս քառանկյունը տրոհում է երկու եռանկյան:

Ուռուցիկ քառանկյան անկյունների գումարը 3600 է:

Posted in Երկրաչափություն

Դասարանական աշխատանք

1) Գծել ուռուցիկ և ոչ ուռուցիկ քառանկյուններ:

2) Գտեք ուռուցիկ քառանկյան անկյունները, եթե նրա երեք անկյունները իրար հավասար են, իսկ չորրորդ անկյունը դրանցից յուրաքանչյուրից փոքր է 40°-ով:

100° 100° 100° 60°

3) Գտեք քառանկյան կողմերը, եթե նրա պարագիծը 8 սմ է, իսկ կողմերից մեկը մյուս կողմերից մեծ է համապատասխանաբար 3 մմ-ով, 4 մմ-ով և 5 մմ-ով:

x+x–3+x–4+x–5 = 80

4x – 12 = 80

4x = 92

x = 23

23 – 3 = 20

23 – 4 = 19

23 – 5 = 18

Posted in Երկրաչափություն

Երկրաչափություն տնային աշխատանք

1) Գծագրեք ուռուցիկ հնգանկյուն և վեցանկյուն: Բազմանկյուններից յուրաքանչյուրում որևէ գագաթից տարեք բոլոր անկյունագծերը: Տարված անկյունագծերով քանի՞ եռանկյան է տրոհվում բազմանկյուններից յուրաքանչյուրը:

2) Գտեք անկյունների գումարը.

ա) ուռուցիկ հնգանկյան,

բ) ուռուցիկ վեցանկյան,

գ) ուռուցիկ տասնակյան:

3) Գտեք ուռուցիկ քառանկյան անկյունները, եթե դրանք իրար հավասար են:

90°

4) Քանի՞ կողմ ունի ուռուցիկ բազմանկյունը, եթե նրա անկյունների գումարը 5400է:

Վեցանկյուն

Առաջադրանքներ(լրացուցիչ)

5) Քանի՞ կողմ ունի ուռուցիկ բազմանկյունը, որի յուրաքանչյուր անկյունը հավասար է՝

ա) 90°

4 կողմ

բ) 60°

3 կողմ

6) Տրված է հավասար անկյուններով հնգանկյուն: Գտեք այդ անկյունները:

7) Քանի՞ կողմ ունի ուռուցիկ բազմանկյունը, որի յուրաքանչյուր անկյունը հավասար է՝

ա) 120°

6 կողմ

բ) 108°

5 կողմ

8) Գտեք ուռուցիկ հնգանկյան անկյունները, եթե դրանք համեմատական են 2, 3, 4, 5, 6 թվերին:

9) Ապացուցել, որ ուռուցիկ n-անկյան անկյունների գումարը (n-2)1800 է: